Schronisko powstało przez rozbudowę i przebudowę starej budy pasterskiej, wspominanej już w 1670 roku. Dzisiejszy budynek powstał w końcu XIX w. i był kilkakrotnie remontowany. Obecny wizerunek „Samotnia” zawdzięcza drewnianej elewacji, którą otrzymała w roku 1980. Charakterystyczna jest wieżyczka, na której znajduje się sygnaturka, ogłaszająca alarm w górach. Stylowo urządzone wnętrze stwarza swoisty, niezapomniany urok zwłaszcza w zimowe wieczory. Malownicze położenie i niebanalna architektura schroniska stanowią wdzięczny temat malarski i fotograficzny.
Usytuowane na wysokości 1195 m n.p.m. nad Małym Stawem (12 m. powyżej lustra wody) na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego. Otoczone jest urwistymi ścianami Kotła Małego Stawu. Ściany kotła są skaliste, bardzo mocno urzeźbione i stanowią dobry teren wspinaczkowy.
Dojście z Karpacza żółtym i niebieskim szlakiem ok. 1 h 30min.. doskonałe warunki do uprawiania górskiej turystyki pieszej, rowerowej i narciarskiej. W schronisku znajduje się Szkoła Górska. Obiekt oferuje możliwość całodziennego wyżywienia, organizacji imprez okolicznościowych oraz noclegi w pokojach 2, 3, 4 i wieloosobowych w standardzie turystycznym.
